खासगी क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. निवृत्तीनंतर EPFO च्या पेन्शन स्कीम EPS मधून पेन्शन मिळणे सोपे होणार आहे. हा बदल पुढील वर्षी म्हणजेच १ जानेवारी २०२५ पासून लागू केला जाईल, त्यानंतर कोणत्याही बँकेच्या कोणत्याही शाखेतून पेन्शन मिळणे सोपे होईल. केंद्र सरकारने या नव्या प्रणालीला मान्यता दिली आहे.
वास्तविक, केंद्र सरकारला सेंट्रलाइज्ड पेन्शन पेमेंट सिस्टम (CPPS) कडून कर्मचारी पेन्शन योजना (EPS) 1995 बाबतचा प्रस्ताव प्राप्त झाला होता. या प्रस्तावांतर्गत कोणत्याही बँकेच्या कोणत्याही शाखेतून पेन्शन काढण्याची प्रणाली लागू करायची होती, त्याला सरकारने मान्यता दिली आहे. यामुळे 1 जानेवारी 2025 पासून EPS पेन्शनधारकांना भारतातील कोणत्याही बँक, शाखेतून किंवा ठिकाणाहून त्यांचे पेन्शन काढण्यास मदत होईल. खासगी क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांसाठी हा मोठा बदल आहे.
78 लाखांहून अधिक लोकांना याचा फायदा होणार आहे
या प्रणालीमुळे EPFO च्या 78 लाख EPS पेन्शनधारकांना फायदा होण्याची अपेक्षा आहे. उत्कृष्ट आयटी आणि बँकिंग तंत्रज्ञानाचा वापर करून, ते पेन्शनधारकांसाठी अधिक कार्यक्षम, अखंड आणि वापरकर्ता-अनुकूल अनुभव प्रदान करेल. केंद्रीय मंत्री डॉ.मनसुख मांडविया यांनी सांगितले की, सेंट्रलाइज्ड पेन्शन पेमेंट सिस्टम (CPPS) ची मान्यता हा EPFO च्या आधुनिकीकरणातील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.
ते पुढे म्हणाले की, पेन्शनधारकांना त्यांचे पेन्शन कोणत्याही बँकेतून, कोणत्याही शाखेतून, देशात कुठेही गोळा करण्यास सक्षम करून, हा उपक्रम पेन्शनधारकांसमोरील दीर्घकालीन आव्हानांना तोंड देतो आणि एक अखंड आणि कार्यक्षम वितरण सुनिश्चित करतो. EPFO चे सदस्य आणि निवृत्तीवेतनधारकांच्या गरजा चांगल्या प्रकारे पूर्ण करण्यासाठी वचनबद्ध असलेल्या EPFO चे अधिक मजबूत आणि तंत्रज्ञान-सक्षम संस्थेत रूपांतर करण्याच्या आमच्या चालू प्रयत्नांमधील हे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.
कसे चालेल?
CPPS हे सध्याच्या पेन्शन पेमेंट सिस्टीममधून एक आदर्श बदल आहे, ज्यामध्ये EPFO चे थेट प्रादेशिक/झोनल ऑफिस फक्त 3-4 बँकांशी स्वतंत्र करार करतात. या प्रणालीमुळे पेन्शन सुरू करताना पेन्शनधारकांना कोणत्याही पडताळणी शाखेत जाण्याची गरज भासणार नाही. पेन्शन जारी होताच लगेच पैसे खात्यात जमा होतील. याशिवाय, ईपीएफओला आशा आहे की नवीन प्रणालीवर स्विच केल्यानंतर, पेन्शन वितरण खर्च देखील कमी होईल.
केंद्रीकृत पेन्शन पेमेंट सिस्टम म्हणजे काय?
केंद्रीकृत पेन्शन पेमेंट सिस्टम (CPPS) हा केंद्राचा एक उपक्रम आहे, जो राष्ट्रीय स्तरावर एक प्रणाली सुरू करेल. ही प्रणाली भारतातील कोणत्याही बँक किंवा शाखेद्वारे पेन्शन भरण्याची सुविधा प्रदान करते. EPFO च्या चालू असलेल्या IT आधुनिकीकरण प्रकल्प IT Enabled System (CITES 2.01) चा भाग म्हणून ही सुविधा 1 जानेवारी 2025 पासून सुरू केली जाईल.