पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा ब्रुनेई दौरा संपला आहे. बुधवारी दुपारी ते ब्रुनेईहून थेट सिंगापूरला रवाना झाले. पीएम मोदींचा ब्रुनेई दौरा अनेक अर्थांनी खास ठरला आहे. भारतीय पंतप्रधानांची ब्रुनेईची ही पहिलीच भेट होती. दोन्ही देशांमधील राजनैतिक संबंधांना 40 वर्षे पूर्ण होत असताना ही भेट झाली.
या भेटीदरम्यान पीएम मोदींनी व्यापार संबंध वाढवण्यावर तसेच अंतराळ आणि संरक्षण क्षेत्रातील सहकार्यावर भर दिला. अंतराळ क्षेत्रात भारताने ब्रुनेईसोबत यापूर्वीच अनेक महत्त्वाचे करार केले आहेत. यासोबतच या भेटीद्वारे दोन्ही देशांमधील कच्चे तेल आणि हायड्रोकार्बन क्षेत्रातील संबंध दृढ करण्यासाठी वचनबद्धताही व्यक्त करण्यात आली.
PM मोदी आणि ब्रुनेई सुलतान यांच्यात काय चर्चा झाली?
ब्रुनेईचे सुलतान हाजी हसनल बोलकिया यांना भेटल्याचे पीएम मोदींनी सोशल मीडिया पोस्टद्वारे सांगितले. उभय देशांमधील संबंध दृढ करण्यात आमची द्विपक्षीय चर्चा यशस्वी झाली. आम्ही व्यापारी संबंध अधिक दृढ करणे, संरक्षण संबंध मजबूत करणे आणि दोन्ही देशांमधील संबंध आणखी वाढवणे यावर चर्चा केली.
या भेटीनंतर पंतप्रधान मोदी म्हणाले की, ब्रुनेईच्या सुलतानने केलेल्या प्रेमळ स्वागत आणि आदरातिथ्याबद्दल मी तुमचे आणि संपूर्ण राजघराण्याचे मनापासून आभार व्यक्त करतो. सर्वप्रथम, 140 कोटी भारतीयांच्या वतीने मी तुम्हाला आणि ब्रुनेईच्या लोकांना स्वातंत्र्याच्या 40 व्या वर्धापन दिनानिमित्त मनापासून शुभेच्छा देतो. आमचे शतकानुशतके जुने सांस्कृतिक नाते आहे. दोन्ही देशांमधील संबंध दिवसेंदिवस अधिक दृढ होत आहेत. आजही, 2018 मध्ये प्रजासत्ताक दिनी आपल्या भारत भेटीच्या आठवणी भारतातील लोक मोठ्या अभिमानाने लक्षात ठेवतात.
माझ्या तिसऱ्या कार्यकाळात मला ब्रुनेईला भेट देण्याचे सौभाग्य मिळाले याचा मला आनंद आहे, असे ते म्हणाले. दोन्ही देश सध्या त्यांच्या द्विपक्षीय भागीदारीचा 40 वा वर्धापन दिन साजरा करत आहेत हा एक आनंदी योगायोग आहे. भारत आणि ब्रुनेई यांच्यातील संबंध अधिक दृढ होत आहेत. भारताचे ऍक्ट ईस्ट पॉलिसी आणि ब्रुनेई हे इंडो पॅसिफिक प्रदेशातील महत्त्वाचे भागीदार असणे ही आपल्यासाठी उज्ज्वल भविष्याची हमी आहे.
आम्ही तुम्हाला सांगतो की भारताच्या ऍक्ट ईस्ट पॉलिसी आणि इंडो पॅसिफिक व्हिजनच्या दृष्टीने ब्रुनेई हा एक अतिशय महत्त्वाचा देश मानला जातो. सामरिक दृष्टिकोनातून ब्रुनेई हा महत्त्वाचा भागीदार देश आहे. या देशाची उत्तर सीमा दक्षिण चीन समुद्राला लागून आहे.
पंतप्रधान मोदींच्या सिंगापूर दौऱ्याचा अजेंडा
पंतप्रधान मोदी ब्रुनेईहून थेट सिंगापूरला रवाना झाले आहेत. सहा वर्षांनी तो सिंगापूरला पोहोचत आहे. सिंगापूरमधील सरकार बदलून लॉरेन्स वोंग पंतप्रधानपदी विराजमान झाले आहेत अशा वेळी त्यांचा दौरा होत आहे. भारताच्या ऍक्ट ईस्ट धोरणासाठी पंतप्रधान मोदींचा सिंगापूर दौरा महत्त्वाचा आहे.
आसियान देशांमधील सिंगापूर हा भारताचा सर्वात मोठा व्यापार भागीदार आहे. यादरम्यान पीएम मोदी उद्योगपती आणि अनेक मोठ्या कंपन्यांच्या सीईओंना भेटणार आहेत. या काळात दक्षिण चीन समुद्र आणि म्यानमारसारख्या प्रादेशिक मुद्द्यांवर चर्चा होऊ शकते.
पंतप्रधानांचा सिंगापूर दौरा व्यापार आणि गुंतवणुकीच्या दृष्टिकोनातून महत्त्वाचा आहे. ASEAN देशांमध्ये सिंगापूर हा भारताचा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार आहे. सिंगापूर हा भारताचा जगातील सहावा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार आहे. सिंगापूर हे भारतात येणाऱ्या थेट विदेशी गुंतवणुकीचे (एफडीआय) प्रमुख स्त्रोत आहे. जागतिक सेमीकंडक्टर इको सिस्टीममध्ये सिंगापूर महत्त्वाची भूमिका बजावते. सिंगापूरला या क्षेत्रातील 20 वर्षांपेक्षा जास्त अनुभव आहे.
सिंगापूर भारतासाठी महत्त्वाचे का आहे?
सध्या भारताचा संपूर्ण भर ऍक्ट ईस्ट पॉलिसीवर आहे. नोव्हेंबर 2014 मध्ये 12 व्या आसियान-भारत शिखर परिषदेदरम्यान भारताने हे धोरण सुरू केले. हिंद महासागरातील वाढत्या सागरी क्षमतेचा मुकाबला करणे आणि दक्षिण चीन समुद्र आणि हिंदी महासागरात धोरणात्मक भागीदारी निर्माण करणे हा या धोरणाचा उद्देश आहे.
दक्षिण चीन समुद्रात चीन सातत्याने आपले वर्चस्व प्रस्थापित करण्याचा प्रयत्न करत आहे. यामुळे चीनचा अनेक देशांशी सतत वाद होत असतो. दक्षिण चीन समुद्रातील काही भागांवर चीन आपला दावा करत आहे, त्यामुळे प्रादेशिक पातळीवर शांतता प्रभावित झाली आहे. अशा परिस्थितीत भारताच्या ऍक्ट ईस्ट पॉलिसी अंतर्गत पंतप्रधान मोदींचा ब्रुनेई आणि सिंगापूर दौरा अत्यंत महत्त्वाचा मानला जात आहे.